Het einde van het jaar is aangebroken, en met 2018 in aantocht bekijken miljoenen Nederlanders hun zorgpolis. Er wordt gewikt en gewogen en nagedacht over het overstappen naar een voordeligere zorgverzekering, of toch blijven bij de huidige aanbieder? Wie een betalingsachterstand heeft bij zijn of haar zorgverzekeraar, kan zich de moeite in elk geval besparen: overstappen met een achterstand mag niet.

Wie een nieuwe verzekeraar wilt en dus wilt overstappen, maar het niet gaat lukken om voor het begin van het nieuwe jaar op 1 januari zijn of haar betalingsachterstand bij de huidige maatschappij weg te werken, zal moeten blijven. Want overstappen of opzeggen met een schuld bij je huidige maatschappij? Dat mag niet.

Hierdoor zitten zeker 300.000 Nederlanders vast aan hun zorgverzekeraar, vanwege een achterstand van meer dan zes maanden die ze hebben lopen. Deze groep, ook wel ´wanbetalers´ genoemd, staan onder financieel toezicht, en betalen een verhoogde premie aan het CAK, een overheidsinstelling die in deze als incassobureau fungeert. Je blijft verzekert voor het basispakket, maar overstappen kan niet.

De 300.000 Nederlanders met een dergelijke betalingsachterstand, hebben hun hele zorgpakket niet betaald. De groep Nederlanders die het eigen risico, van 385 euro, niet in een keer kan ophoesten is nog groter. Deze verzekerden kunnen echter wel overstappen van verzekeraar, hoewel de schuld uiteraard wel betaald moet worden aan de eerdere maatschappij. Daarnaast bestaan er ook betalingsregelingen voor mensen die hun eigen risico liever in termijnen aflossen omdat 385 euro in één keer betalen te veel is.

Die betalingsregeling heeft voor Kamervragen van de PVV-fractie gezorgd. Die claimden dat 800.000 verzekerden in Nederland hun eigen risico niet kunnen betalen, en daarom een betalingsregeling hebben lopen. Dit naar aanleiding van berichten van programma EenVandaag, die enkele jaren terug meldden dat VGZ, Achmea, Menzis en CZ, de vier grootste verzekeraars, 800.000 regelingen hebben lopen. Die cijfers zeiden echter niet of het aantal ging over een vrijwillige betalingsregeling voor mensen die hun eigen risico liever in termijnen betalen, of over een regeling voor wanbetalers.

Volgens Zorgverzekeraars Nederland, de brancheorganisatie voor zorgverzekeraars, is er juist sprake van een daling van wanbetalers met een betalingsregeling. Er is wel een stijging van mensen met een vrijwillige betalingsregeling, maar dat zijn dus geen wanbetalers of mensen met schulden. Die stijging wordt door de zorgverzekeraar CZ verklaard door het feit dat zorgaanbieders er júist voor willen zorgen dat verzekerden niet in de schulden belanden of als wanbetalers te boek komen te staan, waardoor er al snel betalingsregelingen worden aangeboden aan mensen die moeite hebben hun premie te betalen. Zo blijven deze mensen in staat zowel de premie als het eigen risico te betalen, alleen over langere termijn.

Voor mensen met een betalingsachterstand in de premie is zo´n regeling dus wel te laat. De 300.000 Nederlanders die als wanbetalers worden gezien, en willen overstappen in het nieuwe jaar naar een bijvoorbeeld goedkopere zorgverzekeraar moeten voor 31 december van hun volledige achterstand bij hun huidige verzekeraar af. En als de achterstand betaald is, is het vrij kiezen.